‘जान्नेलाई श्रीखण्ड नजान्नेलाई खुर्पाको बिँड’ भन्ने उखानै छ । आधुनिक प्रविधिको रुपमा रहेको मोबाइल फोन पनि राम्ररी प्रयोग गर्नेका लागि बरदान सावित भइरहेको छ भने यसको सदुपयोग गर्न नजान्नेका लागि हानीकारक तथा घाँडो पनि भएको छ ।
मोबाइल फोन सञ्चारको सुलभ साधन हो । यसले मानिसहरुको बीचमा सञ्चार सहज बनाइदिएको छ । तर, अब अफ्रिकीहरुका लागि मोबाइल फोन केवल सञ्चारको साधन मात्र होइन, शुद्ध पानी पिलाउने साधन पनि भएको छ ।
बेलायती वैज्ञानिकहरुले पानी प्रदुषण पत्ता लगाउने आधुनिक मोबाइल प्रविधिको विकास गरेपछि यस्तो सम्भव भएको हो । उक्त प्रविधि अन्तरगत एउटा डेटा ट्रान्समिटर बनाइएको छ, जुन जमिन मुनिको पानी तान्ने ह्याण्ड पम्पमा जडान गरिन्छ । यो ट्रान्समिटरले ह्याण्डपम्प अर्थात चाँपाकलको पानी खराब हुने वित्तिकै तुरुन्तै सम्बन्धित व्यक्तिको मोबाइलमा एसएमएस पठाइहाल्छ । यो ट्रान्समिटरयुक्त स्मार्ट ह्याण्डपम्पलाई परीक्षणका रुपमा केन्याका विभिन्न ७० वटा गाउँका चापाकलमा जडान गरिसकिएको छ ।
अक्सर्फोड विश्वविद्यालयका शोधकर्ताहरुले यही समस्यालाई मध्यनजर गर्दै शुद्ध पानी खुवाउने मोबाइल फोन प्रविधिको विकास गरेका हुन । यसबाट चापाकल प्राविधिक रुपमा बिग्रेको मात्र नभई पानी दुषित भएको समेत जानकारी चापाकल प्रयोगकर्ताले पाउँछन ।
अफ्रिकामा अधिकांश देशमा धेरै मानिस खानेपानीका लागि जमिनमुनिको पानी निकाल्न चापाकलमा निर्भर छन् । तर, यस्ता चापाकलहरु बेलाबेलामा बिग्रिने तथा भूमिगत पानी समेत प्रदुषित हुने गर्दा अफ्रिकीहरु अशुद्ध पानी खान बाध्य छन् ।
प्रतिक्रिया