विदुर – नेपाल रेडक्रस सोसाइटी नुवाकोटअन्तर्गतको रक्त सञ्चार सेवा केन्द्रले साउनमहिनामा अहिलेसम्मकै बढी रगत प्रवाह गरेको छ । केन्द्रले नुवाकोटकै बिरामीहरुको लागि चालुआर्थिक वर्षको साउन महिनामा ५६ युनिट रक्त प्रवाह गरेका छन् ।
रक्त सञ्चार सेवा केन्द्रकी इञ्चार्ज लक्ष्मी श्रेष्ठले साधारणतया रगत सङ्कलन गरिएको सबै रगत समुहको ४/४ युनिट रगत नुवाकोटकै बिरामीहरुको लागि स्टकमा राख्ने गरेको बताईन् । उनले भनिन् ‘जिल्ला खपत नभएका रगत मात्र भक्तपुरको ब्लड बैंकमा पठाउने गर्छौं। प्राय: महिनामा २० देखि २५ युनिट रगत प्रवाह गरिन्थ्यो। साउन महिनाको तथ्यांक अहिलेसम्मकै उच्च हो ।’
रक्त सञ्चार केन्द्रले गत वर्ष ०७७/७८ मा ७१२ युनिट रगत सङ्कलन र प्रवाह गरेको थियो । जसमा करिब ४५० जति ब्लड बैंकमा पठाएको थियो भने अरु बाँकी जिल्लामै खपत भएको उनले बताईन् ।
‘रक्तदान गर्ने रक्तदाताहरु नाम, ठेगाना, रगत समुह, सम्पर्क नम्बर र रक्तदान गरेको मितिको अभिलेख राख्ने गरेका छौं । रगत आवश्यक परेमा सोही अभिलेखअनुसार नै रक्तदान गर्ने मिति पुगेका रक्तदाताहरुलाई फोन गरी बोलाउछौँ । रक्तदाताको अभिलेख लिखित रुपमै राख्ने गरेका छौं । कुनैपनि सफ्टवेयर प्रयोगमा ल्याएका छैनौं । यसले गर्दा आपतकालिन अवस्था भने असहज हुने गरेको छ ।’
‘जिल्लामा अहिले आममानिसहरुमा रक्तदानको चेतनाले गर्दा रगत सङ्कलन गर्न केहि सहज भएको छ । अभिलेखअनुसार मिति पुगेका रक्तदाताहरुलाई फोन गर्दा सहज रुपमा खुशीका साथ रगत दिन आउँछन् । कोहि नियमित रक्तदाताहरु आफै नै आएर रक्तदान गर्ने गरेको छ ।’
रगत सङ्कलनमा सामाजिक सञ्जाल समुह “ब्लड अन रिक्वेस्ट इन नुवाकोट“को सक्रियतामा जिल्लामा रगत सङ्कलनमा सहज भइरहेको छ । ‘रगत आवश्यक हुनसाथ उक्त समुहका संयोजक मछिन्द्रनरसिंह प्याकुरेललाई हामी सम्पर्क गर्छौं अनि उहाँ स्वयंले रक्तदातालाई सम्पर्क गरेर सहजीकरण गर्नुहुन्छ। सवारीसाधन नहुने रक्तदाताहरुलाई रातदिन नभनि यस केन्द्रसम्म रक्तदानको लागि ल्याउने र पुर्याउने गर्नुहुन्छ ।’
‘महामारीबीच पनि नियमित रक्तदान जारी राखी जीवन जोगाउने कार्यमा लागिरहेका छौं । कोरोनाविरुद्धको खोप लगाएका कारणले गर्दा रगत पूर्ति गर्न केहि असहज पनि भएको छ। पहिले २/३ जना रक्तदातालाई फोन गर्दा रगत सङ्कलन हुन्थ्यो भने अहिले ८ देखि १० जनालाई फोन गर्नुपर्ने बाध्यता छ । खोप लगाएकाहरुको हकमा भने १५ दिन कटेका रक्तदाताहरुको मात्र रगत लिने गरेका छौं ।’
‘डाक्टरको पूर्जीअनुसारनै बिरामीलाई रगत उपलब्ध गराउँछौँ। शरीरमा हेमोग्लोबिनको मात्रा ७ वा कम भएका बिरामीहरुलाई मात्र रगत आवश्यक पर्दछ । क्यान्सर, मिर्गौलाका बिरामी, प्रसूति तथा शल्यक्रिया गर्नुपर्ने बिरामीलाई ताजा रगत आवश्यक पर्छ ।’
सङ्कलित रगतलाई उचित व्यवस्थापनको साथ भण्डारण गरेर राख्दछौं । त्यसरी सङ्कलित रगतलाई बढीमा ३५ दिनभित्र प्रयोग गरिन्छ । अहिलेसम्म बढीमा १५ दिनभित्रमानै खपत भएको छ । १५ दिन नाघेका रगतलाई एम्बुलेन्समार्फत ब्लड बैंकमा पठाउने गरेको छ ।
जिल्लामा रगतको अभाव हुन नदिन ९० दिनको अन्तरालमा रक्तदान गर्न सकिनेछ । “रक्तदान जीवन दान” भएकाले नियमित रुपले रक्तदान गर्दा आफ्नो स्वास्थ्य पनि स्वस्थ रहने हुनाले रक्तदान गर्नुपर्ने सल्लाह दिईन् ।
केन्द्रका इञ्चार्ज लक्ष्मी श्रेष्ठले यसअघि मेरी स्टोभ्सअन्तर्गतको गजुरी शाखामा करिब ६ वर्ष र त्यसपछि करिब २ वर्ष जति बुटुवलमा रहेर कार्य गरिसकेकी छिन् । ०७२ सालको महभूकम्पपछि नुवाकोटको रक्त सञ्चार केन्द्रमा इञ्चार्जका रुपमा कार्यरत छिन् ।
प्रतिक्रिया