राष्ट्र निर्मातालाई सम्झियो

नुवाकोट – ३०२औं पृथ्वी जयन्ती तथा राष्ट्रिय एकता दिवस देशभर विविध कार्यक्रम गरी मनाइएको छ ।

शुक्रबार काठमाडौंस्थित सिंहदरबारको पश्चिम ढोकामा रहेको राष्ट्रनिर्माता पृथ्वीनारायण शाहको शालिकमा राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले फूलमाला चढाएर राष्ट्र निर्माताको सम्झना गरेका थिए । नेपाली सेनाले सम्मान अर्पण गरेको थियो । पृथ्वीनारायण शाहको जन्मस्थान गोरखामा पनि विविध कार्यक्रम गरी पृथ्वी जयन्ती तथा राष्ट्रिय एकता दिवस मनाइएको थियो ।

सदरमुकाम विदुरमा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी नुवाकोटले पनि पृथ्वी जयन्ती तथा राष्ट्रिय एकता दिवस मनाएको छ । जिल्ला अध्यक्ष कुलबहादुर खड्गी र केन्द्रिय सहमहामन्त्री झनक प्याकुरेललगायतले पृथ्वीनारायण शाहले गरेको चर्चा गरेका थिए । राजा पृथ्वीनारायण शाहको तस्विर र व्यानरसहित प्रभातफेरी गर्दै बट्टारदेखि दम्की, विदुरबजार हुंदै पार्टी कार्यालयमा आएर सभामा परिणत भएको थियो ।

यस्तै, विदुर नगरपालिका वडा नम्बर २ को कार्यालयको आयोजनामा भैरवी मन्दिरको प्राङ्गणमा र पृथ्वी स्मारक समितिको आयोजनामा देवीघाटमा भएको छुट्टाछुट्टै कार्यक्रममा बागमती प्रदेशका आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्री बहादुरसिंह लामा र विदुर नगरपालिकाका प्रमुख राजन श्रेष्ठ राजा पृथ्वीनारायण शाहले गरेका योगदानको चर्चा गर्नुको साथै पृथ्वीनारायणको दिव्य उपदेशले अहिले सान्दर्भिकताको बारेमा चर्चा गरेका थिए ।

जयन्ती मनाउने समारोहमा पृथ्वीनारायण शाहलाई नेपाली सेना जबरजंग गणले सलामी अर्पण गरेको थियो । नुवाकोटको टुडिखेलबाट जबरजंग गणका सेनासहित खैचडीभजन समूहले प्रभातफेरी गर्दै भैरवी मन्दिरमा आएर सभामा परिणत भएको थियो ।

तत्कालीन गोरखाका राजा शाहले विभिन्न सामाजिक, आर्थिक र भौगोलिक चुनौतीबीच जनताको उत्साहजनक सहयोग र सहभागितामा छरिएर रहेका बाइसे, चौबिसे राज्यलाई एकीकृत गरेका थिए । 

विसं १७७९ मा जन्मिएका शाहले २० वर्षको उमेरमा गद्दी आरोहण गर्दै तत्कालीन आन्तरिक तथा बाह्यशक्तिलाई पराजित गरेर एकीकरण अभियान सञ्चालन गरे । साथै, उनले आफ्नो शासनकालमा दिएको ‘घूस लिने र दिने दुवै राष्ट्रका शत्रु हुन्’ भन्नेलगायत दिव्योपदेश आज पनि भ्रष्टाचार न्यूनीकरण र सुशासन प्रवर्द्धन गर्ने सन्दर्भमा त्यतिकै समय सान्दर्भिक छन् । भौगोलिक अवस्थाको पाटोलाई ध्यान दिँदै उनले नेपाललाई दुई ढुंगाबीचको तरुलको संज्ञा दिएका थिए ।

शाहको निधन ५२ वर्षको उमेरमा नुवाकोटको देवीघाटमा वि.सं. १८३१ मा भएको थियो ।

नेपाल एकीकरणको समयमा राजा पृथ्वीनारायण शाह र उनका गोर्खाली सेनाद्वारा विजय अभियानको लागि प्रयोग भएका पदमार्गलाई प्रयोग गरेर नेपाली सेनाले २०७६ सालदेखि एकीकरण द्वीप ज्योतिसहित गोरखादेखि धादिङ, नुवाकोट र काठमाडौंको नेपाली सेनाको मुख्य कार्यालय जंगी अड्डामासम्म पदयात्रा थाल्दै आईरहेको छ ।

ऐतिहासिक तथा पुरातात्विकस्थलहरुको सरक्षा, संरक्षण र सम्बर्द्धन गर्न नेपाल सरकारको नीति कार्यक्रम अनुसार उक्त पदयात्रा गरिएको सेनाले जनाएको छ । फौजले प्रयोग गरेका सामरिमहत्वका बाटोघाटो, प्रयोग गरेका गढीकिल्लाहरु, फौजले तालिम गरेका मैदान, पाटीपौवा, कोसेढुंगाहरुको पहिचान, संरक्षण र पुननिर्माण गरी त्यसको महत्व हालका पुस्तालाई सूसुचित गर्दै भावी पुस्तालाई हस्तान्तरण मूल उद्देश्य रहेको सेनाले जनाएको छ ।